SAJ KOLEJNY RAZ PRZECIWKO ZAMYSŁOM PRZYWRÓCENIA RYGORÓW SKOMPROMITOWANYCH W PRL

Gdańsk 09-06-2015

Komisja Infrastruktury

Sejm RP

dot.: INF-0141- 2 -14 Uwagi do projektu ustawy o zmianie ustawy o bezpieczeństwie morskim oraz o zmianie innych ustaw /druk nr 3369/

Szanowni Państwo!

.

Rada Armatorska Stowarzyszenia Armatorów Jachtowych w Gdańsku korzysta z możliwości przesłania uwag do projektu ustawy o zmianie ustawy o bezpieczeństwie morskim oraz o zmianie innych ustaw, zwanego dalej „projektem ustawy”.

Rada Armatorska odbiera niektóre z proponowanych zmian w ustawie o bezpieczeństwie morskim jako silne i całkowicie nieuzasadnione ograniczenie praw obywateli – armatorów jachtów. Dlatego postulujemy zdecydowane wykluczenie jachtów, w tym w szczególności jachtów rekreacyjnych z zakresu obowiązywania niektórych projektowanych regulacji. 

Ponadto zwracamy uwagę, że nagromadzenie w ustawie o bezpieczeństwie morskim szeregu restrykcji i utrudnień, nieobecnych w rozwiązaniach prawnych przyjętych w innych państwach Europy, powoduje nasilenie notowanego od kilku lat zjawiska rejestrowania polskich jachtów pod banderami innych państw. Dlatego, pragnąc ograniczyć to niepokojące zjawisko, proponujemy dodatkowe zmiany w ustawie o bezpieczeństwie morskim, które mogą zostać wprowadzone do omawianego projektu ustawy.

1. Naszą szczególną uwagę zwrócił zapis projektowanego art. 1 pkt 12 projektu ustawy, dotyczący wprowadzenia do ustawy o bezpieczeństwie morskim nowego art. 22a .

Proponowany w ustawie zapis nowego art. 22a ustawy o bezpieczeństwie morskim rodzi nasze oczywiste obawy, dotyczące obarczania armatorów niewielkich jachtów rekreacyjnych szeregiem nowych, zbędnych, biurokratycznych ograniczeń i obciążeń. Nie są to obawy pozbawione podstaw – tym bardziej, że projekty aktów wykonawczych (w tym w szczególności projekt rozporządzenia przewidzianego w proponowanym nowym zapisie art. 23 ust. 5) ustawy nie ograniczają stosowania „instrukcji bezpieczeństwa” do jachtów komercyjnych.

Dlatego zdecydowanie postulujemy wykreślenie z projektu ustawy zapisów o „instrukcjach bezpieczeństwa” jachtów morskich, a co najmniej całkowite wykreślenie tych zapisów w odniesieniu do jachtów rekreacyjnych.

Stąd – proponujemy całkowite wykreślenie z projektu ustawy art. 1 pkt 12 (oraz skojarzonych z nim zapisów w art.1 pkt 13). 

Ponadto pragniemy zwrócić uwagę, że konieczność wprowadzania formalnych, podlegających akceptacji organów administracji morskiej „instrukcji bezpieczeństwa” wobec jachtów, w tym w szczególności wobec jachtów rekreacyjnych, nie znajduje uzasadnienia w przepisach żadnej z czterech dyrektyw Unii Europejskiej, które przywołane są w uzasadnieniu projektu ustawy. 

2. W „raporcie z konsultacji społecznych”, który opublikowało po konsultacjach społecznych Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju, można przeczytać, że „’instrukcja bezpieczeństwa’ ma być fakultatywna” i stosowana tylko wobec tych jednostek, które już obecnie poddawane są inspekcjom. Dlatego, jeżeli wprowadzenie nowego instrumentu formalnego w postaci „instrukcji bezpieczeństwa” zostanie uznane za zasadne – proponujemy określić jednoznacznie kategorie jachtów morskich, których „instrukcje bezpieczeństwa” mogą dotyczyć. 

Stąd – proponujemy w nowym zapisie ustawy, proponowanym w art 1 pkt 12 oraz w art 1 pkt 13 projektu ustawy zamienić słowa „jacht morski” na słowa „jacht komercyjny lub jacht rekreacyjny powyżej 15 metrów długości”.

Pragniemy raz jeszcze zwrócić uwagę, że „instrukcje bezpieczeństwa”, podlegające formalnej akceptacji i weryfikacji przez organa administracji morskiej, nie występują wobec jachtów rekreacyjnych w przepisach żadnego państwa europejskiego – ani w formie którą umożliwić może proponowana zmiana ustawy, ani w żaden inny, choćby tylko zbliżony sposób. Również w stosunku do jachtów komercyjnych bardzo trudno byłoby znaleźć w rozwiązaniach prawnych przyjętych w innych państwach przykłady stosowania podobnych, oderwanych od żeglarskich realiów rozwiązań.

3. Dodatkowo, w celu zbliżenia polskich przepisów do regulacji obowiązujących w innych państwach Europy, Rada Armatorska SAJ występuje z wnioskiem, aby w ramach konsultowanej nowelizacji ustawy o bezpieczeństwie morskim umieścić w jej art. 18 nowy zapis, w postaci ustępu o numerze kolejnym 12 – o treści:

12 . Przepisów niniejszego oddziału nie stosuje się do jachtów rekreacyjnych;

4. Rada Armatorska SAJ uznaje, że prace nad nowelizacją ustawy o bezpieczeństwie morskim są doskonałą okazją do zmiany zawartych w niej wymagań dotyczących kwalifikacji osób prowadzących jachty rekreacyjne – tak, by wymagania stanowione w polskim prawie zbliżyły się do rozwiązań stosowanych w innych państwach Europy. 

Dlatego postulujemy wprowadzenie do ustawy o bezpieczeństwie morskim zapisu tworzącego możliwość prowadzenia niewielkich jachtów rekreacyjnych po wodach morskich bez konieczności posiadania dokumentów kwalifikacyjnych, na zasadach podobnych jak w Wielkiej Brytanii, Danii, Szwecji, Holandii, Francji oraz w wielu innych krajach Europy i Świata.

W tym celu postulujemy zmianę obecnego brzmienia ustępu 3 w art. 62 ustawy o bezpieczeństwie morskim na:

3. Dokumenty kwalifikacyjne określone w przepisach wydanych na podstawie art. 37a ust. 15 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o żegludze śródlądowej stanowią potwierdzenie kwalifikacji niezbędnych do prowadzenia jachtów rekreacyjnych o długości powyżej 15 metrów oraz jachtów komercyjnych odpłatnie udostępnianych bez załogi na wodach morskich. 

5. Rada Armatorska SAJ zwraca uwagę, że obecny stan prawny nie przewiduje prowadzenia polskiego jachtu morskiego przez osobę, która uzyskała uprawnienia do prowadzenia jachtów za granicą. 

Dlatego postulujemy wprowadzenie do art 62 ustawy o bezpieczeństwie morskim nowego ustępu o kolejnym numerze 4, w brzmieniu:

4. Osoba, która uzyskała uprawnienia do uprawiania turystyki wodnej w innym państwie, może prowadzić jachty rekreacyjne oraz jachty komercyjne odpłatnie udostępniane bez załogi na wodach morskich w zakresie posiadanych uprawnień.

6. Rada Armatorska SAJ z zadowoleniem przyjmuje odejście od nieznanego w większości portów Europy przepisu dotyczącego „uzyskiwania zezwolenia na wejście lub wyjście z portu”, w projektowanym w art. 1 pkt. 35 rozpatrywanego projektu ustawy nowym brzmieniu art. 87 ust. 5 ustawy o bezpieczeństwie morskim. 

Doświadczenia żeglarzy, w tym członków naszego stowarzyszenia, zebrane podczas praktyki żeglowania do portów polskich i zagranicznych, zaprzeczają potrzebie wprowadzania ścisłych przepisów, dotyczących monitorowania ruchu i zbierania przez administrację morską informacji o niewielkich jednostkach, w tym o jachtach morskich. Z tego rodzaju wymogami nie spotkaliśmy się w żadnym z licznie odwiedzanych przez polskie jachty portów szwedzkich, niemieckich, duńskich, holenderskich, brytyjskich, etc… 

Dlatego uważamy, że również generalny obowiązek informowania administracji morskiej o wejściu lub wyjściu niewielkich jednostek przeznaczonych do celów sportowych lub rekreacyjnych powinien zostać całkowicie wycofany albo co najmniej ograniczony wyłącznie dla portów morskich o podstawowym znaczeniu dla gospodarki morskiej – w rozumieniu art. 2 pkt 3 ustawy z dnia 20 grudnia 1996r. o portach morskich i przystaniach morskich (Dz. U. 1997 nr9 poz. 44).

Dlatego Rada Armatorska postuluje zmianę art. 1 pkt 35 projektu ustawy, tak by nadać art. 87 ust. 5 ustawy o bezpieczeństwie morskim brzmienie: 

5. Kapitan statku, w tym statku służby państwowej specjalnego przeznaczenia, statku rybackiego o długości do 24 m, statku o wartości historycznej o długości do 45 m, jachtu morskiego o długości powyżej 24 metrów oraz statku żeglugi śródlądowej o długości powyżej 24 metrów jest obowiązany zgłosić kapitanowi portu wejście lub wyjście z portu wraz z informacją dotyczącą identyfikacji statku, celu podróży, portu zawinięcia oraz liczby osób na pokładzie, zgodnie z przepisami wydanymi przez właściwego dyrektora urzędu morskiego na podstawie art. 84 ust. 2;

7. Ponadto Rada Armatorska zwraca uwagę na konieczność uściślenia zakresu stosowania tych przepisów ustawy o bezpieczeństwie morskim, które z samej swej natury nie mogą mieć zastosowania wobec jachtów, w tym zwłaszcza wobec jachtów rekreacyjnych.

Obecne zapisy ustawy o bezpieczeństwie morskim bardzo często odnoszą się bardzo ogólnie do „statków”, a zatem również do jachtów morskich, w tym jachtów rekreacyjnych. Nie sposób jednak stosować wobec jachtów morskich wymogów konwencji międzynarodowych dotyczących np. wyznaczania wolnej burty zgodnie z Konwencją o liniach ładunkowych, wymogów posiadania urządzeń VDR, LRIT, AIS, oraz wymogów, jakie stawiane są wobec wyposażenia jednostek podlegających umowom międzynarodowym.

W celu jednoznacznego określenia zakresu obowiązywania przepisów Rada Armatorska postuluje wprowadzenie następujących zmian w ustawie o bezpieczeństwie morskim:

– w art. 11 w ust. 1 wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie:

1. Statek, za wyjątkiem statku niepodlegającego umowom międzynarodowym, może być używany w żegludze morskiej, jeżeli odpowiada wymaganiom bezpieczeństwa w zakresie jego budowy, stałych urządzeń i wyposażenia oraz warunkom życia i pracy na statku, z zastrzeżeniem ust. 2, określonym w: 

– w art. 11 w ust. 2 wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie:

2. Niezależnie od spełnienia wymagań, o których mowa w ust. 1, statek za wyjątkiem statku niepodlegającego umowom międzynarodowym może być dopuszczony do żeglugi tylko wówczas, jeżeli odpowiada wymaganiom w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz warunków sanitarnych, określonym w:

– w art. 13 ust .1 otrzymuje brzmienie:

1. Statek, za wyjątkiem statku niepodlegającego umowom międzynarodowym, powinien mieć wyznaczoną wolną burtę zgodnie z postanowieniami Konwencji o liniach ładunkowych.

– w art .14 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

1. Statek, za wyjątkiem statku niepodlegającego umowom międzynarodowym, powinien być wyposażony w urządzenie Systemu Automatycznej Identyfikacji (AIS), spełniające wymagania określone w rozdziale V Konwencji SOLAS. 

– w art. 15 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

1. Statek, za wyjątkiem statku niepodlegającego umowom międzynarodowym, powinien być wyposażony w rejestrator danych z podróży (VDR) albo uproszczony rejestrator danych z podróży (S-VDR), spełniający wymagania określone w rozdziale V Konwencji SOLAS.

– w art. 16. ust. 1 otrzymuje brzmienie:

1. Statek, za wyjątkiem statku niepodlegającego umowom międzynarodowym, uprawiający żeglugę międzynarodową powinien być wyposażony w urządzenie Systemu Identyfikacji i Śledzenia Dalekiego Zasięgu (LRIT), spełniające wymagania określone w rozdziale V Konwencji SOLAS.

Zwracamy się z prośbą o rzetelną analizę naszych propozycji.

Deklarujemy dalszą współpracę w kolejnych etapach procesu legislacyjnego. Prosimy o ponowne, dogłębne przemyślenie projektu ustawy, w kierunku uproszczenia przepisów, zgodnie z praktyką deregulacji, w duchu państwa przyjaznego obywatelom. Pragniemy jednak zwrócić uwagę, że powiadamianie organizacji społecznej opierającej się na pracy wolontariuszy o spotkaniu w stolicy na dzień przed jego terminem, taką współprace uniemozliwia.

Rada Armatorska SAJ wyraża nadzieję, że możliwa jest rezygnacja z wprowadzania w prawie takich zmian, które będą przez żeglarzy-armatorów odczytywane jako powrót do uciążliwej nad-regulacji, czyli powrót do stanu, którego kilkudziesięcioletnią egzystencję przerwały dopiero zmiany przepisów z lat 2007-2011. 

Na koniec pozwalamy sobie wyrazić nadzieję, że kształt polskich przepisów nie będzie, również w przyszłości, utrudniać polskim żeglarzom-armatorom decyzji o podnoszeniu polskiej bandery na należących do nich jachtach.

Proszę przyjąć wyrazy szacunku

( – ) Andrzej Remiszewski, j.kpt.ż.w.

Prezes

Stowarzyszenia Armatorów Jachtowych