Szanowna Pani Anna Wypych -Namiotko
Podsekretarz Stanu
Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej
ul. Chałubińskiego 4/6
00-928 Warszawa
dot.: GT3cp-020-7/2013
Szanowna Pani Minister!
Rada Armatorska Stowarzyszenia Armatorów Jachtowych w Gdańsku dziękuje za możliwość zaopiniowania projektu z 26 kwietnia 2013, Rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w sprawie wyszkolenia i kwalifikacji członków załóg jachtów komercyjnych oraz warunków ich uzyskiwania.
Na wstępie chcemy podkreślić, że ustalanie krótkich terminów konsultacji, szczególnie w okresach roku o nasilonej aktywności żeglarskiej, w znacznym stopniu utrudnia współpracę ze strony organizacji społecznej, pozbawionej etatowych pracowników.
Mimo tych trudności dokonaliśmy analizy projektu. Oceniamy projekt negatywnie. Przyczyną naszej negatywnej oceny jest ogólna konstrukcja projektu, która sprowadza się do mnożenia szczegółów bardzo rozbudowanego, skrajnie zbiurokratyzowanego systemu kwalifikacji i wymagań. Naszym zdaniem projekt powinien zostać poddany generalnej zmianie, polegającej na zdecydowanym uproszczeniu jego zapisów oraz na złagodzeniu wprowadzanych rygorów.
Nie będziemy ustosunkowywać się do tych przepisów projektu, które wprowadzają do obiegu prawnego nowy, w pełni zawodowy system uprawnień dla członków załóg jachtów komercyjnych. Uważamy jednak, że jest naszym obowiązkiem zwrócić szczególną uwagę na dwie kwestie dotyczące bezpośrednio żeglarzy-turystów, w tym członków naszego stowarzyszenia:
A: Zapisy § 3 ust.1 (ustępu 2 brak!) oraz § 6 ust.2 wprowadzają wymogi, które stanowią przekroczenie delegacji ustawowej oraz naruszenie zapisów ustawy. Naruszony został jednoznaczny zapis Art 62 ust.3 ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie morskim (Dz. U. Nr 228, poz.1368 oraz z 2012 r., poz. 1368) – zwanej dalej „ustawą”.
Przepisy rozporządzenia nie mogą naruszać zapisów ustawy – a jest niewątpliwie takim naruszeniem umieszczony w § 3 ust,1 oraz § 6 ust.2 wymóg posiadania świadectw czterech przeszkoleń podstawowych STCW, stawiany wszystkim członkom załogi wszystkich jachtów komercyjnych.
Ustawa jednoznacznie określa wymogi stawiane wobec załóg jachtów komercyjnych odpłatnie udostępnianych bez załogi. Żaden przepis ustawy nie daje podstawy do umieszczenia w omawianym rozporządzeniu wymogu posiadania przez członków załóg jachtów komercyjnych odpłatnie udostępnianych bez załogi innych dokumentów, niż określone w Art 62 ust3.
Z przykrością stwierdzamy, że wymaganie posiadania świadectw szkoleń podstawowych STCW wobec członków załóg jachtów komercyjnych odpłatnie udostępnianych bez załogi narusza również określony jednoznacznie zakres podmiotowy działania przepisu Art 69 ustawy, a zatem wychodzi daleko poza zakres delegacji ustawowej zawartej w Art 70 ust.4 ustawy.
Naszym zdaniem bezwzględnie należy wprowadzić do rozporządzenia zapis §3 ust.2 o treści:
„2. Wobec załóg jachtów komercyjnych odpłatnie udostępnianych bez załogi, nie wymaga się, aby członkowie załogi takich jachtów spełniali wymagania niniejszego rozporządzenia.”
Zwracamy przy tym uwagę, że niemal identycznej treści zapis znajdował się w pierwotnym projekcie omawianego rozporządzenia, tworzonym w 2011 roku – również jako § 3 ust.2.
B. Innym bardzo poważnym uchybieniem omawianego projektu, jest całkowite pominięcie faktu, iż na polskich jachtach komercyjnych odpłatnie udostępnianych wraz załogą, obok załogi zawodowej znajdują się zazwyczaj osoby nie będące pasażerami, ale stanowiące załogę niezawodową lub załogę szkolną.
Utrzymanie proponowanego zapisu §6 ust.2 projektu spowoduje wymaganie od wszystkich tych osób posiadania świadectw czterech przeszkoleń podstawowych STCW – mimo że niezawodowi, uprawiający żeglarską turystykę członkowie załóg jachtów komercyjnych odpłatnie udostępnianych z załogą pozostają de facto żeglarzami-amatorami.
Przypominamy, że problem „załóg niezawodowych” czy też „załóg szkolnych” został wyartykułowany podczas spotkania w Ministerstwie, które odbyło się 21 września 2012. Niestety, z przykrością stwierdzamy, że ten ważki problem nie znalazł właściwego uregulowania w przedstawionym projekcie.
Naszym zdaniem należy do §6 omawianego rozporządzenia wprowadzić zdecydowane rozróżnienie dwu odrębnych kategorii członków załogi na jachtach komercyjnych innych niż jachty komercyjne odpłatnie udostępniane bez załogi. Powinna istnieć kategoria „załoga szkolna” oraz kategoria „załoga stała”. Wymóg posiadania świadectw ukończenia kursów STCW powinien być przy tym ograniczony wyłącznie do członków „załogi stałej”.
Brak pozytywnego rozwiązania obu zgłoszonych problemów musi spowodować protesty oraz doprowadzić do skarżenia przyszłego rozporządzenia. Równocześnie może wywołać proces odchodzenia armatorów polskich jachtów komercyjnych pod obce bandery. Pod żadną bowiem europejską banderą nie wymaga się obecnie posiadania świadectw ukończenia szkoleń STCW wobec osób czarterujących jacht bez załogi albo wobec osób, które pełnią funkcje w załodze niezawodowej jachtu udostępnianego z załogą.
W zaistniałej sytuacji proponujemy ponowne dogłębne przemyślenie projektu, w kierunku jego uproszczenia zgodnie ze stosowaną przez rząd praktyką deregulacji zawodów i promowania polskiej bandery na polskich jachtach.
Proszę przyjąć wyrazy szacunku
( – ) Andrzej Remiszewski, j.kpt.ż.w.
Prezes SAJ
