Puchar Korsarza – historyczny Kronenkompass w Gdańsku!

Nowa prestiżowa nagroda w polskim żeglarstwie morskim – Puchar Korsarza. Znakomita inicjatywa Pomorskiego Okręgowego Związku Żeglarskiego. W roku 90-lecia powstania w Wolnym Mieście Gdańsku Pierwszego Polskiego Klubu Jachtowego (dzisiaj Polski Klub Morski) nawiązuje ona do spektakularnego i wciąż budzącego emocje, regatowego sukcesu polskiej bandery sportowej.

Nagrodą w pierwszej, inauguracyjnej edycji regat o Puchar Korsarza jest efektowny Kronenkompass, zwany także Kompasem Kapitańskim – wiszący, zdobiony koroną kompas w eleganckiej drewnianej szkatule. Wykonana replika to właśnie nawiązanie do trofeum zdobytego w 1936 r. przez załogę gdańskiego jachtu „Korsarz”, prowadzonego przez kpt. Tadeusza Prechitkę w regatowej walce na trasie Sopot–Kilonia. Regaty były elementem gwiaździstego zlotu jachtów dla uświetnienia berlińskich Igrzysk Olimpijskich, których żeglarskie konkurencje rozgrywano właśnie w Kilonii.

W regatach, którym patronował Niemiecki Związek Żeglarski, obok niemieckich wystartowały także polskie jachty „Albatros” i właśnie „Korsarz”. Dzięki zastosowanej taktyce zwycięstwo w regatach przypadło „Korsarzowi”. W nagrodę kapitan polskiego jachtu Tadeusz Prechitko – 23-letni student Technische Hochschule (dzisiejsza Politechnika Gdańska) – uhonorowany został nagrodą, którą stanowił właśnie cenny Kronenkompass. Zachowały się dwie fotografie kapitana trzymającego cenne trofeum na pokładzie „Daru Pomorza”, także uświetniającego swą obecnością przedolimpijski zlot żeglarski w Kilonii. 

Co do szczegółów tej historii, jak również losów honorowego trofeum, nie cichną gorące dyskusje w środowisku żeglarskim. Dotyczą samej rangi rozegranych regat. Nie natrafiono na znaczniejsze relacje z tych zawodów w ówczesnej prasie, co miałoby podważać sportową wartość sukcesu „Korsarza”. Zaginęło także cenne trofeum. Zostało zrabowane w Gdańsku przez hitlerowców w 1939 r. – według relacji działaczy PKM-u, opartych na wspomnieniach samego Tadeusza Prechitki. Nigdy do Gdańska nie dotarło, gdyż Kronenkompass był nagrodą przechodnią, nie przekazywaną zdobywcom na własność – to inna wersja tajemnicy zaginięcia nagrody. Poszukiwania Kronenkompassu trwają, podobnie jak poszukiwania śladów, relacji i dokumentów, które pozwolą ostatecznie rozwiać niejasności związane z trofeum zdobytym przez załogę „Korsarza”.

Nie rozstrzygając detali związanych z wydarzeniami z 1936 r., we władzach Pomorskiego Okręgowego Związku Żeglarskiego pojawił się pomysł nawiązania do niewątpliwie chlubnej tradycji polskich żeglarzy z Wolnego Miasta Gdańska. Pewnym jest bowiem, że w regatach Sopot–Kilonia z 1936 r. wystartował i zwyciężył „Korsarz”. Pewnym jest także, że wynik osiągnięty przez polskich żeglarzy uhonorowany został wręczeniem kpt. Prechitce Kronenkompassu, co dokumentują fotografie.

Staraniem Pomorskiego Okręgowego Związku Żeglarskiego ufundowano zatem gdański Kronenkompass, wykonany na wzór tamtego z 1936 r., jako trofeum wręczane kapitanowi zwycięskiego jachtu w ustanowionych w bieżącym roku regatach o Puchar Korsarza.
Inauguracyjne regaty rozegrano w ramach cyklu wyścigów o Puchar Zatoki Gdańskiej. A startującym jachtom towarzyszył weteran morskich szlaków, flagowy jacht PKM-u – historyczny „Korsarz”. 

Na 32-milową trasę wystartowało 28 jachtów. Przy bardzo słabych wiatrach najsprawniej żeglował rosyjski kapitan Sergey Pawlenko na jachcie „Błagodarność”. Tym samym rozpoczęto nowy rozdział historii „Korsarza”, a sam prestiżowy, legendarny Puchar wędruje za granicę. Jednak tylko umownie, bowiem Puchar Korsarza ustanowiono jako nagrodę przechodnią i pozostawać będzie w klubowej gablocie, z odnotowaniem na pamiątkowej plakiecie nazwisk kolejnych zdobywców.

Pierwsze wręczenie prestiżowego trofeum nastąpi w siedzibie Jachtklubu Stoczni Gdańskiej w Górkach Zachodnich 11 sierpnia, kiedy to żeglarze wrócą z długodystansowych regat Sailbook Cup wokół Gotlandii. Gratulując pomysłu przywracającego pamięć o polskim żeglarstwie w Wolnym Mieście Gdańsku, z uwagą śledzić będziemy dalsze poszukiwania oryginalnej nagrody i czekać na ostateczne wyjaśnienie legendy Kompasu Kapitańskiego „Korsarza” z 1936 r. 

4. Puchar Korsarza

Autor.Aleksander Gosk