Położenie tzw. stępki pod nowo budowany statek (na stoczniowej pochylni lub na pływającym czy suchym doku) daje początek jego historii, kończącej się wycofaniem go z eksploatacji, a już z pełnym zniknięciem, gdy zostanie pocięty na złom. Ale są jeszcze gdzie niegdzie statki, których historia wciąż się toczy, choć dawno przestały pływać „po morzach i oceanach”. Wtedy najczęściej zaczynają służyć jako obiekty muzealne. Takimi statkami są i u nas owiane legendami ss. „Sołdek” cumujący przy Centralnym Muzeum Morskim w Gdańsku oraz też statek – muzeum „Dar Pomorza”, stojący przy Nabrzeżu Pomorskim na Skwerze Kościuszki w Gdyni.
Chodzi tu jednak o „Sołdka”, którego stępka została położona na jednej z pochylni Stoczni Gdańskiej dokładnie 65 lat temu, 3 kwietnia 1948 roku. I przypomnieniu tego wydarzenia poświęcone było Sympozjum także właśnie 3 kwietnia br. w gdańskim Centralnym Muzeum Morskim, mające za tytuł „Sołdek pierwsza polska stępka powojenna”. A zorganizowała je dyrekcja tegoż Muzeum z Towarzystwem Przyjaciół Statku – Muzeum ss. Sołdek, któremu przewodniczy prof. Bolesław Mazurkiewicz. Udział w Sesji m.in. wzięli przedstawicielka Urzędu Marszałkowskiego, wicemarszałek Hanna Zych – Cisoń, rektor – komendant Akademii Marynarki Wojennej kontradmirał Czesław Dyrcz, prorektor Politechniki Gdańskiej Marek Dzida, dziekan Wydziału Oceanotechniki i Okrętownictwa tej Politechniki Janusz Kozak.
Bo „Sołdek” był pierwszym po wojnie zbudowanym w Polsce statkiem pełnomorskim, rudowęglowcem o nośności 2540 ton. Oddany 21 października 1949 roku do eksploatacji Polskiej Żegludze Morskiej pływał 31 lat i 66 dni. 8 grudnia 1980 została na nim opuszczona narodowa bandera. I niemal zaraz powstał problem, jaki powinien czekać go los – złomowanie, czy jako ten ów „pierwszy”, który otworzył kartę historii polskiego okrętownictwa powinien być zachowany „dla potomności”, i to przez nadanie mu statusu statku – muzeum. Szczęśliwie – dokonano tego drugiego wyboru. I od 1981 roku „Sołdek” stoi na Motławie przy Centralnym Muzeum Morskim, a od 1984 roku opiekę nad nim sprawuje wymienione już Towarzystwo Przyjaciół Statku – Muzeum ss. „Sołdek”, inicjujące sympozja naukowe, konferencje, publikacje, oczywiście o tematyce „sołdkowej”.
W programie Sesji, jaka odbyła się 3 kwietnia br., i którą otworzył dyrektor Muzeum dr inż. Jerzy Litwin,
wygłoszonych zostało 10 referatów. Pierwszy na temat historii Stoczni Gdańskiej przed rozpoczęciem budowy rudowęglowca „Sołdek” wygłosił prof. Bolesław Mazurkiewicz,
o organizacji Stoczni Gdańskiej w chwili budowy „Sołdka” opowiedział mgr inż. Ryszard Fryska,
następni mówcy omówili: porównanie polskiego i francuskiego projektu wstępnego „Sołdka (Andrzej Jaskuła),
przebieg uroczystości położenia stępki (Maciej Maksymowicz),
technologie stosowane przez stoczniowców budujących ten statek (Maksymilian Stachowiak),
metody pomiarowych elementów statku podczas jego montażu (Janusz Kozak),
dzienniki okrętowe z okresu eksploatacji „Sołdka” (Radosław Juściński),
współzawodnictwo pracy w Stoczni Gdańskiej (Witold Kuszewski),
o charakterystyce remontu „Sołdka i zamierzenia na przyszłość (Leonard Wieliczko),
o historii Towarzystwa Przyjaciół Statku – Muzeum „Sołdek” (Bolesław Mazurkiewicz). Dyrektor CCM J. Litwin na koniec zapowiedział, że wymienione referaty zostaną opublikowane w postaci książkowej. (seh)
Zdjęcia: Cezary Spigarski
Źródło: www.oficynamorska.pl
