W związku ze zbliżającym się terminem Międzynarodowych Regat o Puchar „Gryfa Pomorskiego” chcielibyśmy przypomnieć
W roku 1958 zorganizowano pierwsze po wojnie regaty bałtyckie – Międzynarodowe Regaty o Puchar „Gryfa Pomorskiego”. Patronat nad imprezą objął Przewodniczący Prezydium WRN w Szczecinie, który ufundował nagrodę główną – srebrny puchar dla kapitana, który pokonał trasę o długości 300 Mm. w najkrótszym czasie bezwzględnym.
Autorem projektu był Przewodniczący Okręgu Szczecińskiego Kazimierz Haska, a wykonawcą firma Rytosztuka z Poznania.
Organizatorem regat był Zarząd Okręgu Szczecińskiego PZŻ. Otwarcie regat nastąpiło w dniu 17.08.1958 r. o godzinie 18:00 GMT w Świnoujściu. Sygnałem otwarcia było podniesienie bandery państwowej na maszcie przy Nabrzeżu Władysława IV.
Jakie były powody zorganizowania pierwszych Międzynarodowych Regat jachtów morskich ? Na to pytanie najlepiej odpowiedział we wstępie programu regat kpt. Kazimierz Haska, przewodniczący Okręgu Szczecińskiego PZŻ: …” Są to – wyjątkowe
położenie Szczecina przy ujściu Odry i w pobliżu jeziora Dąbskiego – jak również osłoniętego wyspami Wolin i Uznam, Zalewu Szczecińskiego – wreszcie w oparciu o bazę wypadową w Świnoujściu, bliskość wód Bałtyku. Jeśli do tego dodamy rozległą deltę Odry usianą licznymi wyspami i ławicami oraz pełne oznakowanie nawigacyjne tych wód, to wtedy musimy dojść nieodparcie do wniosku, że akwen szczeciński stwarza idealne warunki do uprawiania żeglarstwa od fazy szkoleniowej począwszy, aż do dającej pełnię satysfakcji żeglugi morskiej.
Nie można także pominąć milczeniem wyjątkowo korzystnego położenia Szczecina, w niedalekiej odległości od portów i ośrodków żeglarskich wszystkich państwa bałtyckich. Okoliczności te predestynują ośrodek szczeciński do odegrania specjalnej roli w kontaktach polskiego żeglarstwa sportowego z ośrodkami jachtowymi północnej Europy.
Witając wszystkich żeglarzy przybyłych na nasze pierwsze Międzynarodowe Regaty jachtów morskich, życzymy Im pełnych sukcesów sportowych oraz najmilszych wspomnień. Liczymy na to, że przybywać Oni będą coraz liczniej w latach następnych, tworząc razem z naszymi żeglarzami tradycję regat „Gryfa Pomorskiego.”
Regaty odbyły się według reguły „KR” – 1948 r. w następujących klasach:
- – ponad 9,1 KR
- – od 7,1 do 9 KR
- – od 6 – 7 KR.
Trasa regat: Świnoujście – Falsterborev – Christianso – Świnoujście, ca. 300 Mm.
Start jachtów morskich do wyścigu 300 MM nastąpił w dniu 18.08.1958 r. o godzinie 10:00 GMT dla wszystkich klas jednocześnie.
Trasa regat dla jachtów przybrzeżnych Świnoujście – boja „8” – boja z flagą „D” na
północ od mola w Międzyzdrojach – Świnoujście linia mety, długość trasy około 20 Mm.
Zakończenie regat oraz rozdanie nagród odbyło się w dniu 23 sierpnia 1958 r. o godz. 18:00 GMT w lokalu „Klubu 13 Muz przy Pl. Żołnierza w Szczecinie.
Pierwszym zdobywca „Pucharu Gryfa” był kpt. Jerzy Kraszewski prowadzący jacht
„Conrad” z SJKM Szczecin.
W roku 1959 w ramach „Gryfa Pomorskiego” rozegrano również Żeglarskie Mistrzostwa Okręgu Szczecińskiego w klasach: „Finn” – „H” – „Star” – „Słonka”.
Organizatorem mistrzostw był Jacht Klub AZS Szczecin, na zlecenie Zarządu Okręgu Szczecińskiego PZŻ. Mistrzostwa Okręgu jachtów klasy „Finn” o kl. „H” odbyły się na Bałtyki przy Międzyzdrojach natomiast klasy „Star” i Kl. „Słonka” przy
Międzyzdrojach. Do roku 1973 równolegle z wyścigiem głównym, na Zatoce Pomorskiej odbywały się regaty jachtów zatokowych i mieczowych.
Trasa wyścigu, utrzymana do 1989 roku (z okresową zmianą kierunku), prowadziła ze Świnoujścia z ominięciem od północy wyspy Bornholm, przy czym należało ominąć prawą (lewą) burtą latarniowiec Falsterborev i wyspę Christianso z metą w główkach portu Świnoujście. Dzisiaj jest ona znacznie krótsza – prowadzi ze Świnoujścia do pławy „Koł” na podejściu do portu w Kołobrzegu i z powrotem. Zaproszenia do udziału w Regatach Gryfa w początkowym okresie były rozsyłane do większości związków żeglarskich i klubów krajów nadbałtyckich, z których od 1959 r. do 1989 r. uczestniczyli żeglarze Polscy oraz z NRD, RFN, Wegier, Czechosłowacji, ZSRR. Regaty Gryfa odbywały się każdego roku, uczestniczyło w nich ponad 300 jachtów.
Od roku 1960, to jest od czasu zorganizowania konkurencyjnych regat w ramach Tygodnia Zatoki Gdańskiej, regaty Gryfa Pomorskiego postanowiono rozgrywać w latach nieparzystych. W 1965 roku włączono je do Morskich Żeglarskich Mistrzostw Polski. Taka sytuacja trwała do do1993 roku. Do tradycji powrócono w 2001 roku w Świnoujściu, inicjując po długiej przerwie kolejną edycję Mistrzostw Polski. Od roku 1999 puchar jest dla zwycięskiego jachtu w grupie IMS.
W roku 2003 wprowadzono nowy bieg o Memoriał Marka Muzykiewicza, znanego w środowisku żeglarskim jako „Muzyk” – jeden z najbardziej utytuowanych polskich żeglarzy.
Wśród zwycięskich kapitanów są i tacy, którzy puchar zdobywali kilkakrotnie:
– Jerzy Kraszewski w 1958 i 1959 na s/y „Conrad” (SJKM LOK), 1969 i 1971 na s/y
„Dar Szczecina” (MKS „Pogoń” Szczecin),
– Tadeusz Siwiec w 1975, 1977. 1987, 1989 na s/y „Tornado” (JK MW „Kotwica”),
– Jerzy Siudy w 1983 i i 1985 na s/y „Cetus” (KS „Stal-Stocznia”).
Ostatnia edycja Regat o Puchar „Gryfa Pomorskiego” odbyła się w roku 2009. Puchar zdobył Jerzy Chodkiewicz na jachcie „Mały Ptak” z AKM Gdańsk, który wszystkie wyścigi rozegrane w MŻMP ukończył w najkrótszym czasie przeliczonym.
Regaty Gryfa Pomorskiego to znaczący i otwarty rozdział historii polskiego żeglarstwa.
W tym roku, dzięki staraniom Wiceprezesa Zachodniopomorskiego Okręgowego Związku Żeglarskiego – j.k.ż.w Zbigniewa Jagniątkowskiego oraz zaangażowaniu Piotra Stelmarczyka (członek wspierający Klubu Żeglarzy Samotników), odbędzie się XXIX edycja Międzynarodowych Regat o Puchar „Gryfa Pomorskiego” a nagrodę główną zdobędzie kapitan jachtu, który pokona w najkrótszym czasie trasę regat Bakista Cup po Zachodniopomorskim Szlaku Żeglarskim. Termin Regat: 30.06 – 05.07.2013 r.
kpt. Janusz Charkiewicz
